Bổ nhiệm viên chức 5 năm: Lọc người yếu, mở đường cho người tài
Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến góp ý cho Dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) với nhiều điểm mới quan trọng, được kỳ vọng sẽ tạo ra chuyển biến mạnh mẽ trong công tác quản lý, sử dụng và phát triển đội ngũ viên chức. Dưới góc nhìn tích cực, đây là bước đi quyết đoán, mang tính cải cách, nhằm xây dựng một nền công vụ hiện đại, chuyên nghiệp, hiệu quả và hội nhập.
Một trong những điểm mới đáng chú ý của dự thảo là quy định thời hạn bổ nhiệm viên chức giữ chức vụ quản lý là 5 năm. Khi hết thời hạn, cơ quan có thẩm quyền sẽ xem xét bổ nhiệm lại hoặc không bổ nhiệm lại, thay vì duy trì chức vụ vô thời hạn như trước đây.
Quy định này được đánh giá là cơ chế sàng lọc tích cực, góp phần ngăn chặn tình trạng “ngồi lâu thành lão làng”, gây trì trệ và cản trở đổi mới trong bộ máy công lập. Đồng thời, nó mở ra cơ hội cho những viên chức trẻ, có năng lực, đạo đức tốt được tham gia lãnh đạo, quản lý, thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh và phát triển đội ngũ một cách công bằng.
Nâng cao tính chuyên nghiệp và kỷ luật trong công vụ
Dự thảo cũng bổ sung một loạt quy định nhằm siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, qua đó nâng cao tinh thần trách nhiệm, tính minh bạch và hiệu quả công việc. Cụ thể, viên chức sẽ bị nghiêm cấm các hành vi như: né tránh trách nhiệm, gây mất đoàn kết nội bộ, phát tán thông tin sai lệch, sử dụng trái phép tài sản công, phân biệt đối xử, xúc phạm người khác…
Những quy định này cho thấy quyết tâm của Nhà nước trong việc xây dựng đội ngũ viên chức chuẩn mực, có đạo đức nghề nghiệp, gương mẫu trong hành xử và thực thi nhiệm vụ, phù hợp với yêu cầu ngày càng cao của xã hội.
Mở rộng cơ hội nghề nghiệp và linh hoạt trong cơ chế sử dụng nhân lực
Một điểm đổi mới mang tính đột phá khác là quy định cho phép viên chức được tham gia hoạt động nghề nghiệp trong khu vực tư nhân – nếu không trái pháp luật, không vi phạm đạo đức nghề nghiệp và không gây xung đột lợi ích.
Điều này giúp viên chức:
-Có thêm cơ hội trải nghiệm, học hỏi từ thực tiễn;
-Gia tăng thu nhập chính đáng;
-Góp phần phát huy chuyên môn và đóng góp nhiều hơn cho xã hội.
Ở chiều ngược lại, các đơn vị sự nghiệp công lập cũng có thể thu hút nhân lực chất lượng cao từ khu vực tư, thúc đẩy hợp tác công – tư, đặc biệt trong các lĩnh vực đổi mới sáng tạo, nghiên cứu khoa học, công nghệ số.
Lương, thưởng gắn chặt với kết quả công việc
Dự thảo luật nhấn mạnh nguyên tắc “làm nhiều hưởng nhiều, làm tốt được thưởng xứng đáng” khi thiết kế chính sách tiền lương và thu nhập cho viên chức.
Thu nhập của viên chức sẽ gắn với vị trí việc làm, hiệu quả công việc, thay vì cào bằng như trước. Những đơn vị có nguồn thu sẽ được xây dựng quy chế chi tiêu nội bộ, làm căn cứ để trả thu nhập tăng thêm, qua đó khuyến khích tinh thần làm việc, nâng cao chất lượng dịch vụ công.
Đặc biệt, viên chức công tác ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, môi trường độc hại sẽ tiếp tục được hưởng các chính sách ưu đãi phù hợp, thể hiện sự quan tâm đến công bằng và an sinh xã hội.
Nhằm đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển, dự thảo Luật cũng khẳng định chính sách đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên cho viên chức về quản trị công, chuyển đổi số, hợp tác công – tư và các kỹ năng nghề nghiệp khác.
Thành lập, quản lý doanh nghiệp hoặc góp vốn, nhất là trong lĩnh vực khoa học, công nghệ;
Được cử đi làm việc tại doanh nghiệp, trường đại học, tổ chức khoa học, trong thời gian nhất định nhưng vẫn giữ nguyên quyền lợi.
Đây là cơ chế cởi mở, linh hoạt nhưng kiểm soát chặt chẽ, vừa khuyến khích đổi mới sáng tạo, vừa đảm bảo tuân thủ pháp luật và tránh xung đột lợi ích.
Tổng thể, Dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) thể hiện một cách tiếp cận tiến bộ, toàn diện và cân bằng giữa:
Tăng quyền, mở rộng cơ hội phát triển cá nhân, gắn trách nhiệm với quyền lợi
Tăng cường kỷ luật, chống tiêu cực trong hoạt động công vụ
Nếu được thông qua và thực thi hiệu quả, dự luật này sẽ là cú hích quan trọng trong công cuộc cải cách hành chính, góp phần xây dựng đội ngũ viên chức: có đạo đức, có năng lực, có tinh thần phục vụ,
Phù hợp với bối cảnh chuyển đổi số, hội nhập quốc tế và nhu cầu phát triển nhanh, bền vững của đất nước.
Thảo Nguyên
