Bộ Giáo dục và Đào tạo sẵn sàng triển khai văn bằng, chứng chỉ số

Trong bối cảnh chuyển đổi số toàn diện của ngành giáo dục, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đang khẩn trương chuẩn bị các điều kiện để triển khai mô hình văn bằng, chứng chỉ số, một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong năm học 2025-2026. Mục tiêu của sáng kiến này không chỉ nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong giáo dục đại học mà còn nhằm tăng cường sự minh bạch và tiện lợi trong công tác quản lý văn bằng, góp phần xây dựng hệ thống giáo dục hiện đại, thông minh và hiệu quả.

Việc triển khai văn bằng số là bước đi quan trọng trong lộ trình chuyển đổi số của ngành giáo dục, được Bộ GD&ĐT xác định là nhiệm vụ ưu tiên. Văn bằng số không chỉ hỗ trợ việc cấp phát văn bằng nhanh chóng, chính xác, mà còn giúp kết nối dữ liệu với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, từ đó bảo đảm tính chính xác, rõ ràng và dễ dàng tra cứu thông tin khi cần thiết.

Một trong những mục tiêu lớn của việc ứng dụng công nghệ vào quản lý văn bằng, chứng chỉ là giảm thiểu rủi ro từ việc sử dụng văn bằng giả – vấn đề vốn tồn tại lâu nay và gây ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục. Bằng cách tích hợp công nghệ số vào quy trình cấp phát văn bằng, Bộ GD&ĐT hy vọng có thể nâng cao tính bảo mật, đồng thời giúp đẩy nhanh tiến độ xử lý các thủ tục hành chính liên quan đến văn bằng, chứng chỉ.

Với hệ thống văn bằng điện tử, sinh viên và các cơ sở giáo dục có thể dễ dàng tra cứu, xác minh tính hợp pháp của các văn bằng, chứng chỉ. Việc áp dụng công nghệ số không chỉ làm tăng tính tiện lợi mà còn giúp giảm thiểu các sai sót trong việc cấp phát và lưu trữ dữ liệu, từ đó tạo ra môi trường giáo dục minh bạch, đáng tin cậy hơn.

Để triển khai hệ thống văn bằng số hiệu quả, Bộ GD&ĐT sẽ tiếp tục chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết về hạ tầng công nghệ và dữ liệu. Các cơ sở giáo dục được yêu cầu cập nhật và chuẩn hóa thông tin người học theo sổ gốc cấp văn bằng, đồng thời bổ sung số định danh cá nhân để kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Điều này giúp đảm bảo rằng các thủ tục hành chính liên quan đến văn bằng và chứng chỉ được giải quyết nhanh chóng và chính xác.

Việc xây dựng hệ thống văn bằng số là một phần trong chiến lược chuyển đổi số toàn diện của ngành giáo dục, không chỉ phục vụ công tác cấp phát văn bằng mà còn giúp đơn giản hóa các thủ tục hành chính, tạo sự thuận tiện cho người học, các cơ sở giáo dục và các cơ quan quản lý nhà nước.

Các cơ sở giáo dục đại học trên cả nước đã tích cực tham gia vào quá trình số hóa văn bằng. Một trong những trường đi đầu trong việc triển khai văn bằng số là Đại học Bách khoa Hà Nội. Trường đã xây dựng hệ thống cấp phát văn bằng số với tính năng tương đương các đại học danh tiếng thế giới như Stanford hay Harvard. Phần mềm cấp phát văn bằng số tại đây không chỉ hỗ trợ chữ ký số chuyên dùng của Ban Cơ yếu Chính phủ mà còn tích hợp chữ ký số công cộng của các nhà cung cấp như Viettel, VNPT, MISA. Các văn bằng và chứng chỉ sau khi được cấp có thể được xác thực qua mã QR, mã chứng nhận, giúp người dùng dễ dàng kiểm tra tính xác thực.

Bên cạnh Đại học Bách khoa Hà Nội, các trường thành viên của Đại học Quốc gia TP.HCM cũng đã hoàn tất việc cập nhật dữ liệu văn bằng lên hệ thống dùng chung của Bộ GD&ĐT. Việc này không chỉ giúp thuận tiện hóa công tác tra cứu, xác minh văn bằng mà còn tạo ra một hệ thống quản lý thống nhất, giúp các cơ sở giáo dục thực hiện các quy trình nhanh chóng và hiệu quả hơn.

PGS.TS Bùi Hoài Thắng, Trưởng phòng Đào tạo Trường Đại học Bách khoa (Đại học Quốc gia TP.HCM), nhận định rằng văn bằng số là xu hướng tất yếu trong quá trình chuyển đổi số của giáo dục Việt Nam. Ông cho rằng việc có một hành lang pháp lý rõ ràng để quản lý văn bằng số là yếu tố quan trọng giúp đảm bảo tính pháp lý và bảo vệ quyền lợi của người học. Đồng thời, ông cũng nhấn mạnh rằng các cơ sở đào tạo cần chủ động chuẩn bị hạ tầng để cấp phát và quản lý văn bằng điện tử, phù hợp với yêu cầu của thời kỳ chuyển đổi số.

Mặc dù văn bằng bản giấy vẫn giữ một vai trò biểu tượng quan trọng, nhưng việc cho phép sử dụng văn bằng số trong các thủ tục hành chính sẽ mang lại nhiều lợi ích, như giảm bớt sự phiền toái về giấy tờ và tiết kiệm thời gian cho người học và các cơ quan chức năng. Các thủ tục hành chính sẽ trở nên thuận tiện, nhanh chóng và chính xác hơn khi văn bằng số được áp dụng rộng rãi.

Việc triển khai văn bằng số là một bước tiến quan trọng trong quá trình chuyển đổi số của ngành giáo dục Việt Nam. Đây không chỉ là giải pháp giúp quản lý văn bằng minh bạch và hiệu quả hơn, mà còn tạo ra sự tiện lợi tối đa cho người học và các cơ sở giáo dục. Sự vào cuộc mạnh mẽ của các trường đại học, đặc biệt là Đại học Bách khoa Hà Nội và các trường thành viên của Đại học Quốc gia TP.HCM, là minh chứng rõ ràng cho cam kết và sự sẵn sàng của ngành giáo dục trong việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào quản lý và đào tạo.

Văn bằng số không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển giáo dục hiện đại của Việt Nam, giúp ngành giáo dục hội nhập sâu hơn vào kỷ nguyên số và đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững trong tương lai.

Thảo Nguyên