Bộ Công an quyết tâm bỏ sổ hộ khẩu năm 2021
Lo không kịp chuyển đổi nếu bỏ sổ hộ khẩu ngay, các đại biểu Quốc hội muốn kéo dài lộ trình đến năm 2022, song Bộ Công an cam kết tiến độ thực hiện sẽ hoàn thành trong năm 2021.
Chiều 4/9, nội dung về việc bỏ sổ hộ khẩu khi Luật Cư trú (sửa đổi) có hiệu lực từ 1/7/2021, được thảo luận tại Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách. Việc bỏ sổ hộ khẩu vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau nên chưa chốt được tiến độ cuối cùng.
Bỏ ngay sổ hộ khẩu sẽ gây khó cho người dân Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng, đa số ý kiến tán thành việc thay đổi phương thức quản lý cư trú mới. Tuy nhiên, cũng có ý kiến băn khoăn về thời điểm có hiệu lực thi hành của Luật từ ngày 1/7/2021 vì cho rằng không đủ thời gian để bảo đảm các cơ sở dữ liệu liên quan và vận hành ngay được trên thực tế.
Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa ra 2 phương án.
Phương án 1: Có quy định chuyển tiếp. Theo đó, kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ xác nhận về cư trú theo quy định của luật này cho đến hết ngày 31/12/2022. Thông tin về cư trú trong Cơ sở dữ liệu về cư trú là thông tin gốc, cơ quan đăng ký cư trú sẽ không cấp mới, cấp lại sổ hộ khẩu, sổ tạm trú.
Phương án 2: giữ như nội dung Chính phủ đã trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 9 các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ sổ hộ khẩu, sổ tạm trú vẫn có nguyên hiệu lực pháp luật. Sổ hộ khẩu, sổ tạm trú không có giá trị sử dụng trong các giao dịch, quan hệ pháp luật được xác lập mới kể từ ngày luật có hiệu lực thi hành.
Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Trần Thị Dung nghiêng về phương án 1. Theo bà, quy định chuyển tiếp như vậy tạo thuận tiện cho người dân, đảm bảo tính khả thi của luật. Đặc biệt, việc duy trì sổ hộ khẩu không ảnh hưởng đến phương thức quản lý mới mà chỉ đồng hành trong một thời gian nhất định.
Đồng tình, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đánh giá đây là việc hết sức hệ trọng. Trong thời gian này, ông cho rằng lưu hành song song việc có sổ hộ khẩu đến cuối tháng 12/2022 là phù hợp.
“Nếu bỏ ngay e rằng khó khăn cho người dân trong quan hệ dân sự với cơ quan Nhà nước, công quyền. Họ không nắm được mà đòi hỏi xác nhận thì sẽ phiền hà”, ông Hòa nêu quan điểm.
Cuối 2020, toàn bộ công dân Việt Nam sẽ có mã số định danh Ở phía cơ quan chủ trì soạn thảo luật, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc lại có ý kiến khác. Ông Ngọc đề nghị chỉ nên quy định một phương án như nội dung do Chính phủ trình Quốc hội, là sẽ bỏ sổ hộ khẩu khi Luật Cư trú (sửa đổi) chính thức có hiệu lực, không có quy định chuyển tiếp là được sử dụng đến hết ngày 31/12/2022.
Cung cấp thêm thông tin liên quan đến tình hình xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cấp mã số định danh cá nhân để các đại biểu yên tâm, Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cho biết dự án đã được Thủ tướng phê duyệt, điều chỉnh chủ trương đầu tư, trong đó xác định thời gian thực hiện dự án là đến năm 2021.
Bộ Công an khẳng định sẽ đưa vào vận hành chính thức Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư từ ngày 1/7/2021 và đáp ứng được yêu cầu quản lý cư trú đối với công dân.
Về lập số định danh cá nhân, Bộ Công an dự kiến đến tháng 12/2020, việc xác lập số định danh cá nhân cho toàn bộ công dân Việt Nam sẽ hoàn thành.
“Hiện nay, Thủ tướng cũng đã phê duyệt Dự án sản xuất, cấp và quản lý căn cước công dân. Dự án này sẽ được triển khai đồng bộ song hành cùng dự án Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, dự kiến vận hành đầu năm 2021. 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trên toàn quốc sẽ thực hiện cấp thẻ căn cước công dân”, ông Ngọc thông tin.
Trước đó, tại phiên họp thứ 47 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về một số vấn đề còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Cư trú (sửa đổi), Ủy ban Pháp luật đề nghị chỉnh lý quy định về việc bỏ sổ hộ khẩu. Theo đó, kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ xác nhận về cư trú theo quy định của Luật này cho đến hết 31/12/2025.
Song đại tướng Tô Lâm – Bộ trưởng Công an cho rằng nếu giữ sổ hộ khẩu đến 2025 là thể hiện quyết tâm không cao.
Bộ trưởng Công an nhắc đến nhiều văn bản chỉ đạo cho thấy quyết tâm của Chính phủ trong hoàn thành Cơ sở dữ liệu về dân cư và khẳng định Bộ Công an đã tính kỹ bước đi, lộ trình, đến 1/7/2021 là có thể bỏ sổ hộ khẩu. Vì thế không có căn cứ gì kéo dài việc giữ sổ hộ khẩu đến 2025.