Bloomberg: Việt Nam sẽ là “nhà vô địch thế giới” về điện mặt trời!

Trang Bloomberg vừa có bài viết nói về tốc độ phát triển năng lượng xanh, điện mặt trời của Việt Nam trong bối cảnh điện mặt trời bùng nổ toàn cầu.

Theo nhóm nghiên cứu năng lượng sạch BloombergNEF, Việt Nam hiện đứng thứ 7 trên thế giới về công suất điện mặt trời. Năm 2020, số lượng tấm pin mặt trời được lắp đặt tại Việt Nam đứng thứ 3 toàn cầu, chỉ theo sau Mỹ và Trung Quốc.

“Hiện tượng bùng nổ năng lượng mặt trời của Việt Nam chứng minh rằng các quốc gia đang phát triển có thể nâng công suất năng lượng mặt trời ở mức đáng kể trong khoảng thời gian ngắn“, Bloomberg cho biết.

Theo Bloomberg, sự phát triển năng lượng mặt trời tại Việt Nam phần lớn được thúc đẩy bởi các tổ chức quốc tế. Cụ thể, nhiều ngân hàng quốc tế đã hạn chế tài trợ cho các dự án nhiên liệu hóa thạch, đồng nghĩa với việc doanh nghiệp Việt Nam phải chật vật để vay vốn cho các dự án nhà máy than mới. Bên cạnh đó, giá giảm mạnh khiến các tấm pin mặt trời là giải pháp thay thế rẻ và tiện lợi trong hoạt động sản xuất điện.

Ông Logan Knox, Giám đốc điều hành UPC Renewables tại Việt Nam nói với Bloomberg rằng: “Tôi chưa bao giờ chứng kiến sự bùng nổ về năng lượng mặt trời như thế này tại bất kỳ một quốc gia nào“.

Theo giới chuyên gia nhận định, các nước đang phát triển cần áp dụng xu hướng chuyển đổi tương tự, khi toàn cầu đang hướng đến mục tiêu không phát thải ròng carbon (net-zero) vào năm 2050.

Ông Caroline Chua, chuyên gia phân tích của BNEF lại cho rằng: “Hiện tượng bùng nổ năng lượng mặt trời của Việt Nam chứng minh rằng các quốc gia đang phát triển có thể nâng công suất năng lượng mặt trời ở mức đáng kể trong khoảng thời gian ngắn”.

Trên thực tế, Việt Nam đã thành công quá nhanh chóng. Các cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời tại Việt Nam đã hết hiệu lực. Quyết định này sẽ giúp giảm lượng lắp đặt các tấm pin mặt trời vào năm 2021, nhưng theo dữ liệu của BNEF, tỷ lệ lắp đặt vẫn sẽ cao hơn rất nhiều so với hầu hết các năm gần đây.

Từ vài năm trước, khi tình trạng thiếu điện ngày càng trở nên trầm trọng, đe dọa đến tăng trưởng kinh tế quốc gia, Chính phủ Việt Nam đã thúc đẩy chuyển hướng tập trung vào năng lượng mặt trời. Theo đó, nhu cầu điện tại nhà máy của các doanh nghiệp đa quốc gia, điển hình như Samsung hay nhiều nhà cung cấp cho Apple… tăng vọt, theo Bloomberg.

Việc đáp ứng nhu cầu điện tại khu vực này cũng là một thách thức. Nguyên nhân là nhiều dự án điện than đã bị chậm tiến độ, khi cấp chính quyền lo ngại về ảnh hưởng môi trường, đồng thời phải đối mặt với khó khăn về tài chính do hàng loạt ngân hàng toàn cầu đã ngừng cho vay đối với các dự án nhiên liệu hóa thạch.

Đáng chú ý, Việt Nam đang được đánh giá là hình mẫu cho các quốc gia khác trong việc chuyển đổi sang năng lượng xanh, đảm bảo việc tăng công suất phát điện. Tuy nhiên, việc phát triển năng lượng tái tạo quá nhanh cũng gây ra nhiều vấn đề mới.

Ông Lê Việt Phú, chuyên gia kinh tế môi trường tại Đại học Fulbright Việt Nam, khẳng định, hệ thống điện mặt trời cùng lưới điện “chằng chịt” của quốc gia dẫn đến việc trong khi một số khu vực có quá nhiều điện năng, một số khác lại có nguy cơ bị mất điện trong hè này và cả những năm tới.

Trong một số trường hợp, doanh nghiệp nhà nước phải mua điện mặt trời với giá đắt hơn cả giá bán ra. Ngoài ra, giá các tấm pin mặt trời cũng không còn rẻ và ổn định như trước, do nhu cầu tăng vọt khiến giá nguyên liệu polysilicon tăng gấp 3 lần, tạo ra trở ngại cho việc tiêu thụ năng lượng mặt trời.

Theo dự thảo Quy hoạch điện VIII của Việt Nam đã được đề xuất nhằm giải quyết các vấn đề trong phát triển của ngành điện hiện tại và trong tương lai. Viện Năng lượng tính toán, tổng vốn đầu tư phát triển điện lực giai đoạn 2021-2030 khoảng 128,3 tỷ USD, trong đó cho nguồn điện là 95,4 tỷ USD, cho lưới điện khoảng 32,9 tỷ USD.

Với ông Tuấn và trang trại của mình, việc lắp thêm các tấm pin mặt trời không chỉ mang lại lợi nhuận, mà còn nâng cao hiệu quả trong hoạt động tiếp thị. Mỗi tháng, ông Tuấn bán khoảng 6 tấn dưa. Trên mỗi quả dưa đều có nhãn dán với hình ảnh mặt trời chiếu xuống những ngọn đồi cùng biểu tượng nhà kính, theo Bloomberg.

“Tôi có thể chứng minh cho khách hàng của mình rằng trang trại của chúng tôi là một trang trại sạch, sử dụng công nghệ trồng cây sạch và năng lượng sạch“, ông kết luận.

Bảo Trâm (Theo Bloomberg)