Biển Đông “dậy sóng”: Anh quyết nhập cuộc chống Trung Quốc, Bộ tứ chuẩn bị nhóm họp

Biển Đông và liên minh chống Trung Quốc hoạt động mạnh mẽ trở thành tâm điểm sự chú ý trong tuần qua, khi các nguồn tin ngoại giao cho biết, Anh quyết nhập cuộc chống Trung Quốc và nhóm Bộ Tứ (Quad) gồm Nhật Bản, Mỹ, Australia và Ấn Độ đang cân nhắc tổ chức các cuộc thảo luận cấp ngoại trưởng tại Australia vào giữa tháng 2 tới.

Tàu sân bay Anh HMS Queen Elizabeth vừa có chuyến đi đến khu vực Indo-Pacific

Nếu được tổ chức, đây là lần đầu tiên ngoại trưởng các nước trong nhóm Quad gặp mặt trực tiếp kể từ tháng 10/2020.

Cuộc gặp này sẽ diễn ra trước hội nghị thượng đỉnh của nhóm mà Nhật Bản lên kế hoạch tổ chức trong mùa Xuân, nhằm tiếp tục thể hiện mối quan hệ ngày càng sâu sắc của 4 quốc gia ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương trong bối cảnh ảnh hưởng của Trung Quốc ngày càng tăng trong khu vực.

Cuộc họp có sự tham gia của các ngoại trưởng Hayashi Yoshimasa (Nhật Bản), Ngoại trưởng Antony Blinken (Mỹ), Marise Payne (Australia) và Subrahmanyam Jaishankar (Ấn Độ).

Các nội dung có thể có trong chương trình nghị sự bao gồm sự hợp tác giữa 4 nước trong các lĩnh vực như an ninh và kinh tế, nhằm hướng tới hiện thực hóa khu vực “Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở”, cũng như lo ngại về các hành động quân sự quyết liệt của Bắc Kinh ở Biển Đông và Biển Hoa Đông.

Các ngoại trưởng dự kiến khẳng định sự tiến bộ trong hợp tác giữa 4 nước trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, sử dụng không gian vũ trụ và củng cố chuỗi cung ứng chất bán dẫn.

Ngoại trưởng Australia Marise Payne (trái), Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo (thứ 2, trái), Ngoại trưởng Nhật Bản Toshimitsu Motegi (thứ 2, phải) và Ngoại trưởng Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar tại Hội nghị Ngoại trưởng nhóm Bộ Tứ Kim cương ở Tokyo, Nhật Bản, ngày 6/10/2020. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN

Những vấn đề này đã được nhất trí tại Hội nghị thượng đỉnh nhóm Bộ Tứ tại Washington hồi tháng 9/2021.

Trong cuộc họp song phương trực tuyến hôm 21/1 vừa qua, Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio và Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nhất trí tổ chức hội nghị thượng đỉnh tiếp theo của nhóm Bộ Tứ tại Nhật Bản vào mùa Xuân này. Nhóm Bộ Tứ có kế hoạch tổ chức cuộc họp thường niên giữa các nhà lãnh đạo.

Trong diễn biến liên quan cuộc chiến chống Trung Quốc, không chỉ Bộ Tứ an ninh hành động quyết liệt mà các nước đồng minh cũng vậy. Sau cuộc đối thoại 2+2 của ngoại trưởng và bộ trưởng quốc phòng 2 nước Anh và Úc, Anh quyết nhập cuộc chống Trung Quốc, tham gia vào mặt trận Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương (Indo-Pacific).

Tuyên bố chung đề cập đến “Úc cam kết hỗ trợ Anh triển khai các tàu tuần tra HMS Spey và HMS Tamar đến Indo-Pacific”. Điều này cho thấy ý chí mạnh mẽ của Anh trong việc liên quan an ninh ở Indo-Pacific và sự ủng hộ của Canberra đối với nỗ lực của London.

Anh yêu cầu Trung Quốc thay đổi chính sách của họ ở Biển Đông, eo biển Đài Loan, Tân Cương, Hồng Kông. Đặc biệt, trong trường hợp của Hồng Kông, London và Canberra đã “kêu gọi Bắc Kinh hành động phù hợp với các nghĩa vụ quốc tế của mình, bao gồm cả những nghĩa vụ được đảm bảo theo Tuyên bố chung Trung – Anh”.

Tuyên bố ngày 21-1 của Anh đã thẳng thắn chỉ ra rằng, London sẽ can dự mạnh mẽ vào Ấn Độ – Thái Bình Dương như một đối trọng cân bằng chống lại Trung Quốc.

Tường Vi