Bảo đảm nhân quyền là thành tựu của Việt Nam được thế giới ghi nhận
Nhân quyền là giá trị thiêng liêng mà mọi quốc gia, dân tộc đều hướng tới, trong đó có Việt Nam. Không những thế, bảo đảm nhân quyền ở Việt Nam còn được thế giới ghi nhận là thành tựu to lớn của Việt Nam trong quá trình đổi mới và phát triển.
Hoàn thành Cơ chế UPR – sự kiện nổi bật của năm 2019
Nhìn lại năm 2019, có thể khẳng định một trong những sự kiện nổi bật nhất của năm là Việt Nam đã hoàn thành Cơ chế rà soát định kỳ phổ quát (UPR) chu kỳ III trước Hội đồng nhân quyền Liên hợp quốc (LHQ) với những kết quả hết sức tích cực. Báo cáo của Việt Nam đã được các nước và tổ chức quốc tế ghi nhận.
Cơ chế UPR ra đời năm 2008 theo sáng kiến của Hội đồng nhân quyền LHQ nhằm rà soát định kỳ tình hình bảo vệ và thúc đẩy quyền con người ở các nước thành viên LHQ. Tại UPR, thành tích nhân quyền của các nước sẽ được kiểm điểm định kỳ. Đây cũng là cơ hội để các nước trình bày nỗ lực cải thiện tình hình nhân quyền và khắc phục những thách thức đối với việc thụ hưởng quyền con người ở nước mình.
Tham gia tích cực vào Cơ chế UPR ngay từ năm 2008, với chính sách nhất quán về bảo vệ và thúc đẩy các quyền con người, Việt Nam luôn thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các nghĩa vụ và cam kết theo cơ chế UPR. Điều này xuất phát từ thực tế trong công cuộc Đổi mới toàn diện mà Việt Nam tiến hành trong những thập kỷ qua, con người luôn được đặt ở vị trí trung tâm, vừa là mục tiêu, vừa là động lực của mọi chính sách, hành động.
Nhìn nhận về đặc điểm này, phát biểu trong cuộc họp công bố Báo cáo phát triển con người năm 2019, tổ chức tại Hà Nội đầu tháng 12 năm ngoái, bà Caitlin Wiesen, Trưởng đại diện thường trú Chương trình phát triển LHQ tại Việt Nam, đánh giá: “Việt Nam đã kiên định chọn hướng phát triển lấy con người làm trọng tâm và sự bình đẳng trong các chiến lược và kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội của đất nước”.
Đó chính là lý do đã giúp Việt Nam đạt nhiều thành tựu khiến thế giới khâm phục. Chỉ xin nêu một vài ví dụ. Bất chấp tình hình thế giới không thuận, Việt Nam luôn duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế trên 6% trong nhiều năm, trong khi vẫn chú trọng phát triển xã hội, giảm mạnh tỷ lệ nghèo xuống 5,2% năm 2016, giảm tỷ lệ nghèo đa chiều xuống 7,69% năm 2017.
Một thành tựu nữa cũng được đánh giá cao là sự gắn bó giữa phát triển kinh tế với phát triển xã hội và phát triển bền vững. Bởi vì bảo đảm quyền con người không chỉ là tập trung vào phát triển kinh tế mà còn là phát triển xã hội, trong đó có các vấn đề như xóa đói giảm nghèo, môi trường, quyền của người lao động…
Điều này thể hiện rõ qua Chỉ số phát triển con người (HDI) của Việt Nam, chỉ số được xác định trên cơ sở các tiêu chí như tuổi thọ trung bình, thu nhập bình quân tính theo đầu người tăng, tỷ lệ biết chữ… Trong gần 30 năm qua, tốc độ tăng trưởng Chỉ số HDI của Việt Nam luôn được xếp vào nhóm đứng đầu thế giới. Đây là bằng chứng cho thấy sự phát triển kinh tế nhanh chóng ở Việt Nam đã được chuyển hóa vào chất lượng sống của đa số người dân.
“Mặt trời vẫn tỏa sáng ở Việt Nam”
Kết quả năm 2019 là cơ sở để Việt Nam triển khai mục tiêu trong năm 2020, năm bản lề trong việc thực hiện nhiều chương trình, kế hoạch quan trọng về phát triển kinh tế – xã hội có tác động trực tiếp tới việc thụ hưởng các quyền của người dân. Đây cũng là năm đầu tiên Việt Nam thực hiện Kế hoạch quốc gia để triển khai các cam kết theo Cơ chế UPR chu kỳ III.
Trong phiên họp xem xét Báo cáo quốc gia của Việt Nam theo Cơ chế UPR hồi năm ngoái, các quốc gia đã đưa ra 291 khuyến nghị với Việt Nam. Dù đã đồng ý tới 241 khuyến nghị, một tỷ lệ rất cao là 83%, nhưng Việt Nam vẫn còn những việc cần làm để hoàn thành các khuyến nghị còn lại. Chúng ta sẽ có khoảng 4 năm để triển khai các khuyến nghị UPR mà chu kỳ III vừa rồi đã chấp thuận, trước khi báo cáo ở chu kỳ IV, dự kiến vào năm 2023.
Thách thức còn nhiều nhưng như đánh giá của dư luận thế giới, thế và lực của Việt Nam đang lớn mạnh. Trong năm 2020, cùng một lúc Việt Nam đảm nhận những cương vị quan trọng hàng đầu tại các tổ chức quốc tế và khu vực. Đó là Chủ tịch Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ. Đánh giá về vai trò của Việt Nam, Tiến sĩ Frederick Kliem thuộc trường Nghiên cứu quốc tế S.Rajaratnam, Đại học Công nghệ Nanyan (NTU, Singapore), nhận định Việt Nam nổi lên là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất và là ngôi sao sáng của ASEAN.
Còn xét về lực, trong khi xu hướng của nền kinh tế thế giới vẫn chưa rõ ràng do tác động của chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, của dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới virus Corona, nhưng báo chí thế giới dự báo “mặt trời vẫn tỏa sáng ở Việt Nam”, khi cả Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng phát triển châu Á (ADB), tạp chí uy tín Forbes đều đã có những dự báo tích cực về kinh tế Việt Nam năm 2020 với tốc độ tăng trưởng nhanh.
Cuối năm ngoái, Ngân hàng HSBC công bố kết quả một cuộc khảo sát cho thấy Việt Nam đứng thứ 10 trong danh sách “Những địa điểm đáng sống và làm việc nhất thế giới”. Trong đánh giá đó, chắc chắn bên cạnh những yếu tố như môi trường thiên nhiên tươi đẹp, văn hóa đặc sắc, xã hội ổn định, con người thân thiện, cởi mở, còn có những yếu tố liên quan đến nỗ lực của Việt Nam trong việc bảo đảm quyền con người trong thực tế, để người dân có cuộc sống thanh bình trên quê hương mình.
Hoàng Sơn/ ANTĐ
