AQ – chỉ số vượt nghịch cảnh mới là yếu tố quyết định thành công

Sáng qua tôi nhận được thông báo của người thuê nhà quốc tịch Malaysia sẽ trả nhà vào cuối tháng 10 vì công ty của bạn quyết định đóng cửa tại Việt Nam và bạn phải về nước. 

Qua trường hợp này và nhiều trường hợp khác mà tôi biết, tình hình Covid-19 vẫn đang tác động nghiêm trọng đến nền kinh tế chứ không phải đã qua.

Tôi ít khi muốn sử dụng số liệu, nhưng số liệu trong trường hợp này lại cần thiết. Chẳng hạn, Tổng cục Thống kê cho biết, do ảnh hưởng tiêu cực của dịch Covid-19 nên tốc độ tăng giá trị tăng thêm ngành công nghiệp quý 3 chỉ đạt 2,34% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 9 tháng, giá trị tăng thêm ngành công nghiệp tăng 2,69%, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 4,6% và là mức tăng thấp nhất của 9 tháng các năm 2011-2020.

Chỉ số tồn kho toàn ngành công nghiệp chế biến, chế tạo ước tính tại thời điểm 30/9/2020 tăng 24,3% so với cùng thời điểm năm trước (cùng thời điểm năm 2019 tăng 17,2%).

Trong 9 tháng, số DN tạm ngừng kinh doanh có thời hạn là 38,6 nghìn, tăng 81,8% so với cùng kỳ năm trước.

Dù kinh tế tăng trưởng dương nhưng một vài con số như trên cho thấy DN đang hoạt động rất khó khăn. Nhiều doanh nhân bạn tôi cho biết đang hụt hơi và chông chênh trước tình cảnh đơn hàng cắt giảm, nguồn thu không có…

Thế mà tôi nhận được khá nhiều cuộc điện thoại của cò đất mời chào mua dự án chung cư, căn hộ mỗi ngày. Giá thì vẫn còn chát chứ chưa thấy giảm. Các bạn nói rất hào hứng một cách giả vờ về tình hình kinh doanh bất chấp thực tế  về số lượng DN bất động sản giải thể nằm trong top đầu với 620 doanh nghiệp.

Cố gắng vượt nghịch cảnh  

Đây là thời điểm mỗi DN, cá nhân phải vượt khó để tồn tại. Tôi cảm thấy mình còn khá may mắn khi vẫn còn thu nhập do hoạt động tư vấn dự án, viết lách… và cảm thấy cần nỗ lực nhiều hơn nữa.

Nhìn rộng ra, chính thái độ và cố gắng vượt nghịch cảnh (Adversity Quotient AQ) là yếu tố quyết định thành công chứ không phải thông minh, hay tài giỏi. Vì suy cho cùng, phải sống sót và tồn tại trước khi có thể phát triển hay cất cánh.

Vì lẽ đó, tôi muốn chia sẻ một góc nhìn của mình với mong muốn mang lại những lựa chọn lạc quan với các bạn.

Trong một thời gian dài, người ta dùng chỉ số IQ để tìm kiếm người tài vì tin rằng người có IQ cao sẽ có xác suất thành công cao hơn người khác. Tuy vậy, một số nghiên cứu khoa học lại cho thấy chỉ 25% số người thành công là có chỉ số IQ cao hơn trung bình. Nghĩa là chỉ số IQ không giải thích được sự thành công vượt trội của 75% số người còn lại. Kết quả nghiên cứu đã loại yếu tố về năng lực chuyên môn.

Sau này, những nhà nghiên cứu lại khẳng định rằng chỉ số EQ mới là yếu tố quyết định sự thành công trong cuộc sống và công việc của mỗi chúng ta.

IQ và EQ

Trí thông minh (Intelligence) được đo bằng hệ số IQ Intelligence Quotient. IQ đo lường khả năng trí lực, năng lực học hỏi, khả năng hiểu và xử lý tình huống, năng lực suy nghĩ logic, phản biện, sự nhạy bén trong suy nghĩ… Trí thông minh có thể được đo tổng quát trong mọi lĩnh vực, và được đo theo từng lĩnh vực cụ thể. IQ chỉ đo một khía cạnh của trí thông minh đa dạng: trí thông minh toán học và logic mà chưa chú trọng đến đo các loại hình thông minh khác.

Thông minh cảm xúc (Emotional Intelligence) được đo bằng hệ số cảm xúc EQ Emotional Quotient. EQ đo lường năng lực, khả năng hay kỹ năng của một người trong cảm nhận, đánh giá, và quản lý cảm xúc của bản thân, của người khác hay của một nhóm người.

Có EQ cao cũng chưa chắc thành công

Nhiều nghiên cứu cho thấy rất nhiều người tốt về cảm xúc, tốt về nhân cách, nghĩa là có EQ cao nhưng… họ không thành công về công việc và vẫn trải qua không ít bất hạnh trong cuộc đời.

Tác giả của chỉ số AQ Paul G.Stoltz nói: “Người tốt vẫn có thể là người không bền lòng theo đuổi mục đích. Dù biết đó là mục đích cao đẹp nhưng họ không đủ can trường để đi tới. Bởi vì, bao giờ cũng vậy, mục đích cao đẹp luôn đi kèm với những thử thách cực kỳ khó mà chỉ ai dám vượt khó mới có thể tới đích”.

Nhà tâm lý học Paul G. Stoltz (Mỹ) phát hành tác phẩm Adversity Quotient đưa ra chỉ số AQ có thể đo mức độ hoài bão, nỗ lực, sự sáng tạo, năng lượng, sức khoẻ lý tính, xúc cảm và hạnh phúc của một người. Nó cũng chính là một chỉ báo về 4 mức độ cao thấp của bản lĩnh sống: Thứ nhất, đối diện khó khăn; thứ hai, xoay chuyển cục diện; thứ ba, vượt lên nghịch cảnh; và cuối cùng, tìm được lối ra

Đa phần những người có chỉ số EQ cao thì AQ cũng có phần cao. Nhưng không phải bao giờ và ở ai giữa EQ và AQ đều có tỉ lệ thuận. Nếu không tự nâng cao chỉ số AQ, người thông minh và người hiền thục vẫn có thể là người bất hạnh, không vượt qua được nghịch cảnh.

AQ chính là chỉ số quyết định sự thành công của một người. Rất may, AQ là đại lượng có thể được rèn luyện để “cải thiện, nâng cấp”.

Tất nhiên, chỉ số AQ này không phải là nhân vật AQ của Lỗ Tấn. Hiểu biết, nắm bắt về nó có lẽ giúp bạn đọc vượt qua giai đoạn đầy khó khăn, nghịch cảnh mà đại dịch Covid-19 mang đến chăng?

Đào Trung Thành/VNN