Ai sẽ thay thế ông Shinzo Abe lãnh đạo nước Nhật?
Sau khi đài NHK tiết lộ khả năng Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe sẽ từ chức vì lý do sức khỏe, câu hỏi đặt ra là ai sẽ kế nhiệm vị trí mà ông Abe bỏ trống?
Theo Đài Channel News Asia, có nhiều ứng cử viên sáng giá cho vị trí này. Gương mặt trẻ tuổi bao gồm Toshimitsu Motegi, một người thân tín với ông Abe đồng thời là người đàm phán về thỏa thuận thương mại tự do Nhật – Mỹ. Ông Motegi hiện là Ngoại trưởng Nhật Bản.
Các ứng viên sáng giá kế tiếp lần lượt là Bộ trưởng y tế Katsunobu Kato, Bộ trưởng Môi trường Shinjiro Koizumi, và Bộ trưởng Quốc phòng Taro Kono.
Có hai “cựu binh” cũng được đánh giá là những ứng cử viên nổi bật là Yoshihide Suga, một đồng minh tin cậy của ông Abe, và cựu Tổng thư ký Đảng Dân chủ tự do (LDP) Shigeru Ishiba.
Ngoài ra, truyền thông còn nhắc đến những ứng cử viên khác như cựu bộ trưởng Kinh tế, thương mại và công nghiệp, bà Yuko Obuchi.
Theo Channel News Asia, hiện tại, ông Motegi là người được chú ý nhất trong số những ứng cử viên có khả năng kế nhiệm ông Abe.
Thành công của ông Motegi trong việc thu hút sự ủng hộ của các bên, đặc biệt là sự ủng hộ quan trọng của Phó thủ tướng kiêm bộ trưởng Tài chính Taro Aso có thể hữu ích cho ông trong bối cảnh kinh tế và đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 hiện nay.
Đây là hậu thuẫn quan trọng đối với bất kỳ ai muốn trở thành thủ tướng Nhật Bản, vì tìm kiếm sự đồng thuận trong hệ thống chính trị Nhật đòi hỏi người lãnh đạo phải hài hòa khéo léo lợi ích của tất cả các bên liên quan, thay vì hành xử như một nhà lãnh đạo độc đoán.
Buổi gặp ăn tối của ông Motegi với phó Thủ tướng Aso ngày 31-7 được báo chí đăng tải càng định vị ông Motegi là một nhà lãnh đạo mạnh mẽ và có năng lực, người có thể huy động sự ủng hộ của các bên để xử lý nhiều cuộc khủng hoảng mà Nhật Bản phải đối mặt.
Trở ngại lớn nhất của ông Motegi được cho là từ phía cựu Chủ tịch Hội đồng chủ tịch Đảng (LDP) Wataru Takeshita, vốn trước đây đã chia rẽ với ông Abe trong cuộc bầu chủ tịch LDP năm 2018.
Ngoài ra, trong vòng 2 năm qua, ông Fumio Kishida, cựu ngoại trưởng và hiện là chủ tịch phụ trách hội đồng nghiên cứu chính sách của LDP, cũng được truyền thông chú ý với tư cách là người thừa kế di sản chính trị của ông Abe.
Tuy nhiên, ảnh hưởng của ông Kishida bị suy yếu khi kế hoạch cứu trợ COVID-19 của ông bị bác bỏ, thay bằng một kế hoạch thay thế do đối tác liên minh của LDP, Đảng Komeito, chủ trương.
Ông Kishida được cho là có hình ảnh của một nhà lãnh đạo thời bình ôn hòa hơn là một nhà lãnh đạo mạnh mẽ trong khủng hoảng, người có thể xử lý căng thẳng Mỹ – Trung, thách thức đến từ mối quan hệ song phương với Hàn Quốc, cũng như quản lý tác động kinh tế tàn khốc từ đại dịch COVID-19.
Trên thực tế, trước sự xuất hiện của ông Motegi với tư cách là người thừa kế sáng giá nhất, ông Yoshihide Suga, đồng minh thân cận của ông Abe, đã được chọn làm ứng cử viên thay thế, vì ông được ủng hộ phe phái trong đảng, và có mối quan hệ làm việc tích cực với Tổng thư ký Đảng LDP Toshihiro Nikai.
Một người khác cũng để lại ấn tượng trong thời gian gần đây là bà Yuriko Koike. Ngoài việc là đại diện nữ, giúp tạo nên sự đa dạng về giới, thống đốc Tokyo còn được báo giới khen ngợi vì đã quản lý khéo léo các biện pháp hạn chế COVID-19 ở Tokyo. Thành công của bà có thể thuyết phục các nhà lập pháp của Nhật Bản tin rằng bà cũng có thể thành công ở cấp quốc gia.
Một gương mặt sáng giá khác là ngôi sao trẻ đang lên – Bộ trưởng Môi trường Shinjirō Koizumi. Ông là con nhà nòi về chính trị, là con trai thứ hai của cựu thủ tướng Junichiro Koizumi và là người trẻ thứ ba giữ chức vụ bộ trưởng trong chính giới Nhật Bản.
Với tư cách là bộ trưởng môi trường, ông Shinjirō Koizumi đã xử lý các vấn đề liên quan đến các lõi phản ứng hạt nhân trong sự cố Fukushima năm 2011. Khi mới vào ghế bộ trưởng chưa được một tháng, ông tiếp tục khẳng định bản lĩnh khi xử lý vấn đề thiên tai liên quan đến bão lũ ở Nhật Bản năm 2019.
HỒNG VÂN/TTO
