8 kỳ vọng vào quân đội giúp TP.HCM giảm thiểu tác hại của COVID-19
Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 đang hoành hành tại TP.HCM, mọi sự giúp sức đều quý báu. Sự giúp sức của một tổ chức có tính kỷ luật cao, trang bị hiện đại, chuyên nghiệp của lực lượng quân đội càng quý báu.
Từ 0h hôm nay 23-8, toàn TP.HCM đã bước vào những ngày tăng cường các biện pháp mạnh giãn cách xã hội, xét nghiệm truy vết F0.
Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 đang gây ra thảm họa tại TP.HCM, mọi sự giúp sức đều quý báu. Sự giúp sức của một tổ chức có tính kỷ luật cao, trang bị hiện đại, chuyên nghiệp của lực lượng quân đội càng quý báu.
Nguồn lực quý báu này, cần được tối ưu hóa như thế nào, theo trật tự nào?
Thứ nhất, đa số đều đồng tình và mong đợi việc đẩy nhanh tiêm vắc xin COVID-19. Quân đội không mang đến vắc xin, nhưng có thể mang đến sự trật tự trong tiêm vắc xin, hạn chế tối đa việc không tuân thủ khoảng cách và 5K trong tiêm vắc xin, biến điểm tiêm vắc xin thành điểm lây nhiễm.
Khi dừng kinh doanh các phương tiện vận tải hành khách sẽ gây khó cho người không có phương tiện cá nhân di chuyển đến địa điểm tiêm, các phương tiện vận tải của quân đội được kỳ vọng bù lấp khoảng trống này.
Thứ hai, bên cạnh lực lượng quân y, trực tiếp điều trị cho các bệnh nhân COVID-19, ở các bệnh viện hiện tại lực lượng lao công, hậu cần đã kiệt sức sau hơn 40 ngày “3 tại chỗ”, nên việc tiếp sức của các quân nhân sẽ rất hữu ích.
Thứ ba, áp dụng “giãn cách xã hội”, “cách ly xã hội” có tác dụng làm chậm tốc độ lây lan, nhưng ảnh hưởng nghiêm trọng đến an sinh của người nghèo.
Song song với chính sách hỗ trợ lương thực cho người nghèo, cần có lực lượng vận chuyển miễn phí lương thực tới cho người nghèo. Chỉ khi chính quyền có thể bảo đảm không ai bị chết đói thì người dân mới yên tâm “ai ở đâu ở yên tại chỗ”.
Thứ tư, hỗ trợ logistics. Dịch bùng phát, thương mại điện tử đã thay thế chợ truyền thống. Trong bối cảnh tỉ lệ giao hàng công nghệ (shipper) tiêm vắc xin COVID-19 đủ hai mũi còn thấp, việc giao hàng tự do có thể gây ra nguy cơ lây nhiễm giữa các khu vực.
Nếu cơ quan chức năng có thể tự xây dựng hoặc trưng mua một gói năng lực, bao gồm nhưng không hạn chế, kho bãi, server của các sàn thương mại điện tử (như Tiki, Shopee, Sendo…) rồi 24 tài khoản (account) tương ứng với địa bàn 24 quận/huyện cũ. Điểm khác biệt của các account này là bán giá tương đương thị trường, nhưng tiền ship bằng 0 đồng.
Bằng cách này, ưu thế công nghệ của thương mại điện tử được phát huy, “bàn tay vô hình” của thị trường không bị chặt, chuỗi cung ứng không bị đổ vỡ, xã hội tránh được thảm họa kép (dịch bệnh và đổ vỡ kinh tế).
Các sàn thương mại điện tử được quảng cáo miễn phí, chuỗi cung ứng được khôi phục, dân sinh được bảo đảm gần như bình thường. Phương tiện vận chuyển hai bánh có thể trưng dụng hoặc kêu gọi người dân cho mượn. Khi các shipper đã tiêm đủ hai mũi, quân đội cần rút nguồn lực sang hỗ trợ vận tải liên tỉnh.
Thứ năm, khi đỉnh dịch đi qua, hệ thống y tế quay trở lại có khả năng tiếp nhận cách ly F0, việc quay trở lại áp dụng xét nghiệm, cách ly sẽ giúp cộng đồng đi xuống chân dốc của dịch và trở về trạng thái bình thường nhanh hơn.
Bên cạnh hoạt động chính là xét nghiệm, việc vận chuyển trang thiết bị, dựng lán, thiết lập địa điểm và duy trì trật tự điểm xét nghiệm ở quy mô lớn (toàn dân), sự hỗ trợ của quân đội sẽ cho phép hoàn thành việc xét nghiệm được nhanh hơn.
Việc xét nghiệm không phải để “bóc tách”, mà để nhận diện, khoanh vùng, chí ít là nâng cao nhận thức của những người xung quanh để hạn chế tiếp xúc hơn nữa.
Thứ sáu, tổ chức mai táng cho các ca tử vong. Trong thời gian vừa qua, sự tham gia của quân đội vào hoạt động này đã thiết lập lại trật tự, người dân rất cảm kích.
Nay nếu có thêm lực lượng quân đội chi viện từ các vùng khác, có thể tổ chức việc hỏa thiêu ở các tỉnh lân cận, trong bối cảnh Bình Hưng Hòa bị quá tải, phải xếp hàng chờ vài ngày.
Sau đó đưa tro cốt trả về cho gia đình như thể tổ chức hỏa thiêu tại Bình Hưng Hòa. Với sự tham gia của quân đội, Việt Nam sẽ tránh được những cảnh đau lòng như người Ấn Độ phải trải qua.
Thứ bảy, giữ gìn trị an. Hiện nay lực lượng vũ trang của TP đang làm tốt việc này, nhưng sắp tới ngưỡng kiệt sức, tỉ lệ phơi nhiễm cao, sự chi viện của lực lượng quân sự từ bên ngoài sẽ bảo đảm COVID-19 chỉ là đại dịch y tế, không kéo theo trộm cướp hôi của.
Thứ tám, tổ chức hồi hương có trật tự. COVID-19 không chỉ gây ra tử vong, khó khăn nhất thời, mà nó sẽ thay đổi vĩnh viễn nhiều trật tự kinh tế, xã hội. Nhiều ngành nghề biến mất, hoặc chưa nhìn thấy lối thoát trong 12 tháng tới.
Nên một bộ phận cư dân có nhu cầu quay về quê nhà mưu sinh chính đáng cần được tổ chức hồi hương một cách có trật tự. Lực lượng quân đội với kinh nghiệm, năng lực di tản chiến tranh sẽ thích hợp với nhiệm vụ này.
Việc triển khai lực lượng quân đội có tuần tự, bám sát diễn biến thực tế và có lộ trình, thông điệp nhất quán, rõ ràng sẽ tăng thêm niềm tin và phối hợp từ dân chúng.
PGS.TS VÕ TRÍ HẢO – hiệu trưởng Trường Đại học Gia Định (GDU), Trọng tài viên VIAC