5 năm xử 14.540 bị cáo tham nhũng, kinh tế, chức vụ; thu hồi hàng chục ngàn tỉ đồng
Đó là một trong 19 nội dung trọng tâm mà ngành tòa án đã làm được trong nhiệm kỳ vừa qua được chánh án TAND tối cao báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
7.463 vụ án tham nhũng, chức vụ, kinh tế với 14.540 bị cáo
Trong 5 năm qua, hệ thống các tòa toàn quốc đã thụ lý 2,4 triệu vụ việc và giải quyết được hơn 2,3 triệu vụ việc.
Trong đó, các cấp tòa đã xét xử các vụ án hình sự đạt tỉ lệ 99,5%. Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình cho rằng việc xét xử các vụ án hình sự bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không để xảy ra trường hợp nào kết án oan.
Trong số hàng trăm ngàn vụ án hình sự được xét xử thì các tòa án đã đưa ra xét xử 7.463 vụ án tham nhũng, chức vụ, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp với 14.540 bị cáo và áp dụng hình phạt tương xứng với tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội, nghiêm khắc đối với người chủ mưu, cầm đầu, lợi dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản của Nhà nước.
Đã áp dụng các biện pháp thu giữ, tạm giữ, kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản để thu hồi hàng chục nghìn tỉ đồng cho Nhà nước.
Theo đánh giá của Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình, việc xét xử của các tòa được thực hiện theo đúng tinh thần cải cách tư pháp với đầy đủ nguyên tắc tranh tụng.
“Các phiên tòa đã thực hiện nghiêm chỉ thị của chánh án TAND tối cao về việc không hạn chế thời gian tranh tụng, căn cứ vào kết quả tranh tụng để đưa ra phán quyết.
Chú trọng đưa ra kiến nghị nhằm khắc phục những thiếu sót của các cơ quan tiến hành tố tụng; kiến nghị liên quan đến trách nhiệm quản lý nhà nước, những kẽ hở của cơ chế, chính sách, lỗ hổng trong quản lý vĩ mô để cơ quan liên quan có biện pháp phòng ngừa, khắc phục hiệu quả. Chính vì vậy, chất lượng xét xử đã không ngừng được nâng lên”, báo cáo nêu rõ.
Tôn trọng quyền con người trong vụ án hình sự
Ngoài việc chú trọng nội dung xét xử, ngành tòa án còn triển khai mô hình phòng xét xử mới và mô hình phòng xét xử thân thiện phù hợp với xu thế chung của quốc tế.
Qua đó đề cao vai trò của hội đồng xét xử, bảo đảm cho người tham gia tố tụng thực hiện đầy đủ quyền, nghĩa vụ; đảm bảo sự bình đẳng của các bên trong vụ án dân sự, hành chính; tôn trọng và bảo vệ quyền con người trong vụ án hình sự; bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên trong vụ án.
Tòa án nhân dân tối cao đã tiến hành thí điểm và sau đó áp dụng thống nhất trong toàn quốc trang phục xét xử mới của thẩm phán, đề cao tính uy nghiêm của nền tư pháp nước nhà.
Đặc biệt, trong thời kỳ dịch COVID-19, chánh án Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành chỉ thị về việc tăng cường xét xử các vụ án liên quan đến dịch COVID-19, hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã kịp thời ban hành công văn hướng dẫn về xét xử tội phạm liên quan đến phòng, chống dịch bệnh COVID-19.
Các tòa án cũng đã đưa ra xét xử kịp thời, theo thủ tục rút gọn và tuyên án nghiêm khắc nhiều bị cáo vi phạm pháp luật liên quan đến phòng chống dịch bệnh COVID-19.
Trong 5 năm qua, tòa án đã thực hiện việc công khai 600.000 bản án, quyết định của tòa án trên Cổng thông tin điện tử tòa án, việc công bố bản án này đã đề cao trách nhiệm của thẩm phán, nâng cao chất lượng xét xử, tạo cơ chế giám sát của nhân dân đối với hoạt động tư pháp.
TAND tối cao cũng đã công bố được 39 án lệ, nghiên cứu xây dựng 3 cuốn “Án lệ và bình luận” và giáo trình “Án lệ và thực tiễn xét xử”.
HOÀNG ĐIỆP/TTO
