29 tỷ USD từ các “đại bàng” EU vào Việt Nam, quốc gia nào rót vốn nhiều nhất?

Theo báo cáo mới đây của Savills, đến tháng 6/2023, đã có tổng cộng 2.508 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của các quốc gia thuộc Liên minh châu Âu tại Việt Nam, với tổng vốn đầu tư đăng ký lên đến 28,91 tỷ USD.

Đây là một sự gia tăng đáng kể so với 18 tỷ USD từ 1.623 dự án vào năm 2016. Tốc độ tăng trưởng kép vốn đầu tư (CAGR) là 7%, trong khi tốc độ tăng trưởng số lượng dự án là 6%. Các quốc gia châu Âu đóng góp một phần quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế của Việt Nam thông qua FDI.

Hà Lan đứng đầu với 427 dự án với tổng vốn đầu tư 14,1 tỷ USD, tương đương tới 49% thị phần đầu tư của EU vào Việt Nam. Các nhà đầu tư chính bao gồm những tên tuổi như FrieslandCampina, De Heus, Unilever, Philips, AkzoNobel, Shell và Damen. Các nhà cung cấp Hà Lan, như công ty sản xuất chip ASML Holding, đã thăm Việt Nam hồi tháng 3 để đánh giá khả năng thành lập các cơ sở sản xuất mới ở Đông Nam Á.

Pháp ở vị trí thứ 2 với 13% thị phần cùng tổng vốn đầu tư là 3,8 tỷ USD. Vào tháng 7/2022, “đại gia” dược phẩm Sanofi khánh thành nhà kho mới tại Khu công nghiệp Long Hậu (IP) tại tỉnh Long An. Cơ sở này trị giá 75 triệu USD và Sanofi dự kiến sẽ đầu tư thêm 5,7 triệu USD để mở rộng cơ sở sản xuất. Doanh nghiệp cũng sẽ đầu tư 1,3 triệu USD để thay thế các nguồn năng lượng diesel bằng các nguồn năng lượng tái tạo.

Theo sau là Đức có 456 dự án với tổng vốn 2,5 tỷ USD, chiếm 9% thị phần. Vào năm 2022, Việt Nam được hưởng thặng dư thương mại 12,1 tỷ USD với Đức. Trong quý 1/2023, Tập đoàn B. Braun sẽ tuyển thêm 1.600 lao động tại Việt Nam, trong đó có lượng nhân sự lớn tại nhà máy thứ 3 của tập đoàn này ở phía Tây Nam Hà Nội. Vào năm 2022, các nhà sản xuất khác của Đức chẳng hạn như Framas, Fuchs và J. Wagner cũng đã thâm nhập hoặc mở rộng tại Việt Nam.

Đan Mạch có 163 dự án đăng ký 1,97 tỷ USD, chiếm 7% thị phần. LEGO đã thúc đẩy vốn đầu tư của quốc gia này vươn lên nhờ cơ sở sản xuất đồ chơi 1 tỷ USD đang được phát triển tại VSIP III tỉnh Bình Dương.

Theo báo cáo Tiêu điểm ngành Công nghiệp Việt Nam năm 2023 do Savills công bố giữa tháng 10 vừa qua, Việt Nam đã ký kết 15 Hiệp định Thương mại tự do (FTA) và đang đàm phán thêm 3 FTA khác. Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA), có hiệu lực từ năm 2020, đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong quan hệ thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và các quốc gia châu Âu.

Với thị trường Mỹ, chuyến thăm của Tổng thống Joe Biden tháng 9 vừa qua cùng với việc Việt Nam và Mỹ nâng cấp mối quan hệ hợp tác toàn diện, sự quan tâm của các nhà đầu tư đến từ thị trường này trong thời gian tới được kỳ vọng sẽ gia tăng tích cực.

Ông John Campbell, Phó giám đốc, Trưởng Bộ phận Dịch vụ Công nghiệp Savills Việt Nam cho biết: “Mặc dù sự kiện này mới chỉ diễn ra cách đây khoảng 1 tháng và đòi hỏi thời gian mới có thể thấy được những tác động rõ rệt, nhưng trong thời điểm vừa qua, bộ phận dịch vụ bất động sản Savills Việt Nam đã gặp rất nhiều nhà đầu tư Mỹ đến thăm các dự án tại Việt Nam; trong đó, có các ngành sản xuất, chế tạo và công nghệ điện tử chiếm đa số”.

Đáng chú ý, vị này thông tin thêm, tháng 9/2023 cũng là thời điểm Apple công bố đã hoàn tất việc chuyển 11 nhà máy sản xuất các thiết bị nghe nhìn vào Việt Nam. Cùng với đó, Google cũng cho biết Việt Nam nằm trong danh sách các thị trường tiềm năng được công ty này cân nhắc đầu tư tại Đông Nam Á trong thời gian tới.

Trong năm 2022, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với doanh thu 109 tỷ USD, chiếm 29% tỷ trọng doanh thu, tăng 14% so với cùng kỳ năm ngoái. Đứng sau lần lượt là Trung Quốc và EU.

7 tháng đầu năm 2023, Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch 53,1 tỷ USD. Trung Quốc đứng thứ hai với 30,8 tỷ USD. Điện tử và máy tính đạt kim ngạch xuất khẩu 30,65 tỷ USD giảm 3% so với cùng kỳ năm trước. Điện thoại và linh kiện đạt doanh thu 28,74 tỷ USD, giảm 18% so với cùng kỳ năm trước.

“Từ năm 2016 đến năm 2022, kim ngạch xuất khẩu ngành điện tử, máy tính tăng 193% và điện thoại tăng 68%. Điều này phản ánh Việt Nam đang tiến lên chuỗi giá trị như một nền kinh tế định hướng xuất khẩu sản phẩm có giá trị gia tăng cao” , đại diện Savills Việt Nam nhận định.

Việt Nam đã nỗ lực vươn lên trên chuỗi giá trị trong nhiều năm và đã được đền đáp trong những năm gần đây với cơ hội mang lại từ Chiến tranh Thương mại Mỹ-Trung năm 2018.

Những nỗ lực này đã được không ít nhà đầu tư lớn công nhận và đưa Việt Nam vào kế hoạch phát triển trong tương lai của họ. J.P Morgan ước tính đến năm 2025, Apple sẽ chuyển 65% tỷ lệ sản xuất AirPod, 20% iPad, 20% Apple Watch và 5% MacBook sang Việt Nam.

Đến năm 2025, Intel cũng đang mở rộng giai đoạn thứ hai của nhà máy kiểm định vi mạch tại TP HCM với khoản đầu tư lớn lên tới 4 tỷ USD. Các công ty Mỹ khác như Boeing, Google và Walmart đã công bố kế hoạch mở rộng mạng lưới nhà cung cấp và cơ sở sản xuất tại Việt Nam sau khi nghiên cứu thị trường.

Bích Vân